İlk Romaika Türkçe sözlük yayınlandı

Türkiye’de yüzyıllardır konuşulan, ancak konuşucularının bugüne kadar sahip olmadığı, görmediği sözlük ve alfabesi yayınlandı. Vahit Tursun’un yıllar süren emeği ve derlemeleri sonucu hazırlanan sözlük Romeika (Trabzon Rumcası)-Türkçe olarak kitaplaştı.

Heyamola Yayınları tarafından çıkarılan sözlüğe danışmanlık yapan ve önsözünü yazan Oxford Üniversitesi Modern Yunanca Emeritus Profesörü Peter Mackridge sözlüğün önemini şöyle ifade etti: “Karadeniz Rumcası şu anda tehlikede olan yani yok olma tehdidi altında bir dil olarak tasnif edilmekte. Her bir dilin dünyayı görme ve hissetmeye dair kendine özgü bir yolu vardır, dolayısıyla dünya dillerinin toplamı, insanlığın toplam tecrübesine eşittir. Karadeniz Rumcası bütün bir kültürün açıklayıcısı, hissiyatı, bilgisi, bakış açısı ve fikriyatıdır. Bu kültür Karadeniz dışındaki Helen kültüründen çarpıcı biçimde farklıdır, ancak Türkiye’nin geri kalanındaki kültürden de farklıdır. Tehlike altındaki bir dil, tehlike altındaki bir tabiat varlığı gibidir; bir dil yok olduğunda, insanlık kültürünün zengin çeşitliliği ve tecrübesi azalır ve fakirleşir, tıpkı tabiatta bir tür yok olduğunda tabiatın çeşitliliğinin azalması gibi. Tüm bunlar Vahit Tursun’un sözlüğünün zamanlamasının ne kadar yerinde olduğunu açıklıyor sanırım. Bu eser, bölgenin çok kıymetli Rumca söz varlığı ve gramer hazinesini muhafaza edecek ve halen konuşabilenlerin bu dili bütün tafsilatıyla kullanmayı sürdürmelerini teşvik edecektir.”

Vahit Tursun da kitabı hakkında sosyal medyadan şu mesajı paylaştı: “Bir ömür harcadığım, üç yıldan fazladır bitti-bitecek diye adeta bir yılan hikâyesine döndürdüğüm, Çaykara, Dernekpazarı, Sürmene, Tonya ilçelerinin yaklaşık yirmi köyünden yaklaşık yetmiş kişinin katkısıyla ortaya çıkardığım ROMEİKA – TÜRKÇE SÖZLÜK (Trabzon Rumcası) nihayet Heyamola Yayınları tarafından yayınlandı. Ne yazık ki, Unesco’nun ”Yok olmaya aday diller” listesine eklediği, bizim ana dilimiz, Türkiye’nin bir rengi, Anadolu’da mevcut ana diller yelpazesi içerisinde en kadimi olan ROMEİKA için ben elimden geleni yaptım. Umarım yeni nesil bu sözlüğe sahip çıkar, hak ettiği ilgiyi görür, dilimiz için bir can suyu olur ve bu alanla ilgili çalışmaların önünü açar.”

Heyamola Yayınları yönetmeni Ömer Asan, yayınladıkları sözlüğün Türkiye’de bir ilk olduğunu, yalnızca bu dili konuşanlara değil Türkiye’deki dil bilimcilere, tarihçilere, coğrafyacılara, halk bilimcilere ve Karadeniz hakkında araştırmalarda bulunanlara da önemli katkılar sunacağını belirtti.

Kaynak: Mavri Thalassa